Glycogen- ը շղթայի կապակցությամբ գլյուկոզայի մոլեկուլներից բաղկացած բարդ ածխաջրածին է:
Գլկոգենի սինթեզը (glycogenesis) տեղի է ունենում ածխաջրածնի սնուցման հետո 1-2 ժամվա ընթացքում: Գլյոգենի ամենաբարձր ինտենսիվ սինթեզը տեղի է ունենում լյարդում: Բացի այդ, գլիկոինը սինթեզվում է կմախքի մկանների մեջ:
Գլյոգենի մեկ մոլեկուլը ներառում է մոտ մեկ միլիոն գլյուկոզի մնացորդներ: Այս փաստը վկայում է, որ մարմինը շատ էներգիա է ծախսում գլիկոգենի արտադրության վրա:
Գլյոգենի տարրալուծում
Glycogen- ի (glycogenolysis) տարրալուծումը տեղի է ունենում սննդի միջեւ ընկած ժամանակահատվածներում: Այս պահին լյարդը որոշվում է գլորման մեջ, որը թույլ է տալիս մարմնին պահպանել արյան մեջ գլյուկոզայի կոնցենտրացիան անփոփոխ մակարդակում:
Գլյոգենի կենսաբանական դերը
Գլյուկոզը մարմնի հիմնական էներգետիկ նյութն է, որն ապահովում է իր հիմնական գործառույթները: Լյարդը պահում է գլյուկոզի ձեւը գլիկոզի տեսքով, ոչ թե իր սեփական կարիքների համար, այլ գլյուկոզի ներթափանցումը մյուս հյուսվածքների, հիմնականում կարմիր արյան բջիջների եւ ուղեղի համար:
Ինչպես նշվեց վերեւում, մկանային բջիջները, ինչպես լյարդի բջիջները, կարող են փոխակերպել գլյուկոզի մեջ գլիկոգեն: Այնուամենայնիվ, մկանների մեջ պարունակվող գլիկոինը ծախսվում է միայն մկանային աշխատանքի վրա: Այլ կերպ ասած, մկանների մեջ գլիկոինը մնում է միայն գլյուկոզայի աղբյուրը միայն բջիջի համար, իսկ լյարդում պահվող գլիկոինը, որը վերամշակվում է գլյուկոզայի մեջ, ծախսվում է ամբողջ օրգանիզմի սնուցման վրա, եւ որ ամենակարեւորն է արյան մեջ համապատասխան գլյուկոզայի կոնցենտրացիայի պահպանման վրա:
Գլյոգենի սինթեզ եւ տարրալուծում
Գլյոգենի սինթեզը եւ տարրալուծումը կարգավորվում են նյարդային համակարգի եւ հորմոնների կողմից: Սրանք երկու տարբեր գործընթացներ են, որոնք տարբեր ձեւերով են տեղի ունենում: Ինչպես արդեն տեսել ենք, գլիկոգենի հիմնական դերը արյան մեջ գլյուկոզայի կոնցենտրացիայի կարգավորումն է, ինչպես նաեւ այդ գլյուկոզի արգելոցի ստեղծումը, որը անհրաժեշտ է ինտենսիվ մկանային աշխատանքի համար: